TIPOS DE FACTORES DO ECOSISTEMA:

A existencia dos ecosistemas require que o medio físico e as relacións e equilibrios entre os organismos que o integran sexan adecuadas para o seu mantemento a longo prazo:

• Denomínanse factores bióticos ás relacións que se establecen entre os seres vivos dun ecosistema e que condicionan a súa propia existencia.

  Estas relacións son necesarias para alimentarse, defenderse dos depredadores, reproducirse, desprazarse etc. Todos os seres vivos dependen uns doutros para subsistir.

• Os factores abióticos son todos os factores ambientais dun ecosistema:

  • No medio acuático, algúns dos factores ambientais son a luz, a salinidade e a presión.

  • No medio terrestre, os factores máis destacables son o tipo de solo, a temperatura, a humidade e a luz.

Os factores ambientais e os seres vivos

Os factores ambientais, ou abióticos, condicionan a distribución, o tamaño, o número e mesmo a capacidade para reproducirse dos seres vivos. Entre os máis importantes destacan:

• Os factores climáticos: a temperatura e a humidade.

• Os factores físicos e químicos: a luz, a salinidade, a presión e a concentración de osíxeno.

  A luz solar, captada durante o proceso de fotosíntese polos organismos autótrofos, é a principal fonte de enerxía para o funcionamento da maioría dos ecosistemas.

• Os factores relacionados co solo, ou edáficos, coma o tipo de rocas e os materiais que o forman.

Por que as lagartas abundan máis nas zonas secas?

Nun estudo realizado en Estados Unidos comprobouse que, de leste a oeste, o número das poboacións de lagartas aumentaba paulatinamente, e que este aumento se correspondía coa diminución de precipitacións.

Unha explicación a este feito é a competencia entre animais ectodermos e endodermos. As escasas necesidades enerxéticas dos animais ectodermos son unha adaptación a lugares cálidos e secos onde as plantas escasean.

Nestas zonas, pola contra, non abundan os organismos endodermos, que requiren gran cantidade de alimentos e enerxía para manter constante a temperatura. Como consecuencia diso, a falta de competencia permite un maior tamaño das poboacións de ectodermos.

Factores climáticos

O clima é o conxunto de condicións atmosféricas que posúe unha zona determinada, ao longo do tempo. O tempo, pola contra, é o conxunto dos fenómenos atmosféricos nun momento concreto.

Os factores climáticos máis importantes que afectan á distribución dos organismos, especialmente terrestres, son a temperatura, a humidade, o vento e a altitude. A adaptación que sofren os organismos vivos a estas condicións denomínase aclimatación.

Principais factores climáticos: a humidade e a temperatura

• A humidade. É un dos factores climáticos que máis condiciona a existencia de seres vivos no medio terrestre.

  Nos ecosistemas terrestres, a humidade determina non só a existencia ou non de vida, senón tamén a distribución espacial das especies vexetais.

  A auga tamén contribúe á estabilidade do clima grazas ao seu efecto termorregulador. O vapor de auga atmosférico impide os cambios bruscos de temperatura. Este feito é moi patente nos lugares próximos a masas de auga onde as variacións térmicas entre o día e a noite son menos drásticas que nos lugares de interior.

Distribución da vexetación segundo a altitude.

• A temperatura. As variacións de temperatura afectan máis ás plantas que aos animais, xa que estes, en moitos casos, posúen sistemas para regular estas variacións térmicas.

  A distribución dos ecosistemas terrestres está condicionada, ademais de pola humidade, pola temperatura. Por iso, tanto a latitude como a altitude determinan a súa localización. A taiga localízase en zonas moi frías do Norte do planeta e en zonas húmidas de alta montaña, mentres que os bosques caducifolios se instalan en lugares temperados do centro de Europa e en zonas continentais de altitude media.

  A temperatura tamén inflúe en procesos biolóxicos: a floración e a metamorfose dos insectos teñen lugar coa subida da temperatura, e as migracións das aves e a hibernación prodúcense cando as temperaturas descenden.

  Nos ecosistemas acuáticos apenas hai variacións bruscas da temperatura da auga, o que facilita o desenvolvemento das especies.

As masas de auga regulan a temperatura

O mar e os océanos actúan como reguladores da temperatura. En épocas cálidas (a) a auga absorbe gran cantidade de enerxía, polo que as temperaturas preto do mar son máis suaves que no interior. Durante as épocas frías (b), a calor da auga do mar ascende e amorna o aire.

A influencia do mar non sempre se manifesta preto das masas de auga. Por exemplo, a corrente do Golfo transporta a calor do Trópico ata a Europa do Norte, e grazas a ela son habitables lugares de latitudes que, noutros continentes, están cubertos polo xeo. En xeral, as correntes mariñas que circulan desde o Trópico cara aos Polos son cálidas, e as que circulan en sentido contrario, frías.

As variacións das correntes mariñas poden provocar cambios nas rexións nas que inflúen, como sucede co fenómeno de El Niño, que está orixinado polas variacións na corrente cálida ecuatorial do Pacífico.